Wat is de impact op de textielverzorgingsbranche?

In februari heeft de Europese Unie aangekondigd dat de regels voor de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) worden versoepeld. Deze ontwikkeling heeft belangrijke implicaties voor wasserijen die onder de CSRD vallen, evenals voor kleinere wasserijen die indirect met de wetgeving te maken kunnen krijgen. Er zijn voordelen en nadelen bij deze versoepeling. Wat betekent dit voor de textielverzorgingsbranche?

Wat is de CSRD?

De CSRD is een Europese richtlijn die grote en beursgenoteerde bedrijven verplicht om in hun jaarverslagen te rapporteren over duurzaamheid. Dit omvat milieu-, sociale en governance-aspecten. Hoewel de meeste kleine en middelgrote ondernemingen (het MKB) niet direct onder deze rapportageplicht vallen, kunnen zij er wel indirect mee te maken krijgen. Grote bedrijven moeten namelijk inzicht bieden in de duurzaamheid van hun gehele waardeketen, wat betekent dat zij hun afnemers en leveranciers, waaronder mkb’ers, kunnen vragen om duurzaamheidsinformatie aan te leveren.

Versoepeling van de regels

De Europese Commissie heeft besloten om de regels voor de CSRD te versoepelen. De EU noemt het de Omnibusverordening. Ongeveer 80% van de bedrijven die oorspronkelijk onder de CSRD vielen, worden nu uitgesloten van de verplichtingen voor duurzaamheidsrapportage. De focus ligt nu op de grootste bedrijven die waarschijnlijk de grootste impact op mens en milieu hebben. Zij moeten dit jaar starten met rapporteren (over 2024). Voor kleinere bedrijven die wel nog onder de CSRD blijven vallen, worden de rapportagevereisten met twee jaar uitgesteld, tot 2028. Ook worden de rapportagevereisten zelf minder streng.

Waarom versoepelt de EU de CSRD?

Een belangrijke reden voor de versoepeling van de CSRD-regels is het concurrentievermogen van Europese bedrijven. De Europese Commissie wil de administratieve lasten voor bedrijven verminderen om hen te helpen concurreren op de wereldmarkt. Door de rapportagevereisten te vereenvoudigen, kunnen bedrijven zich beter richten op hun kernactiviteiten en innovatie, wat uiteindelijk de economische groei en het concurrentievermogen van de EU versterkt. Daarnaast wordt verwacht dat deze versoepeling aanzienlijke kostenbesparingen zal opleveren, wat bedrijven helpt om efficiënter te opereren.

Is alles al zeker?

Hoewel de versoepeling van de CSRD-regels is aangekondigd, is nog niet alles definitief. De voorstellen moeten nog door het Europees Parlement en de Raad worden goedgekeurd in een proces dat bekend staat als de trialoog. Tijdens deze onderhandelingen kunnen er nog wijzigingen worden aangebracht aan de voorgestelde regels. Het is dus mogelijk dat sommige aspecten van de versoepeling nog veranderen voordat ze definitief worden ingevoerd.

Problemen bij het voldoen aan de CSRD-wetgeving

Veel bedrijven hebben moeite gehad om te voldoen aan de oorspronkelijke CSRD-vereisten. De rapportageverplichtingen waren complex en tijdrovend, wat leidde tot aanzienlijke administratieve lasten. Vooral kleinere bedrijven hadden moeite om de benodigde duurzaamheidsdata te verzamelen en te rapporteren. Er is ook tegen de CSRD gelobbyd door verschillende belangengroepen die vonden dat de wetgeving te belastend was en de concurrentiepositie van Europese bedrijven zou schaden.

De Haagse Hogeschool onderzocht hoe de CSRD doorwerkt in het mkb. Het onderzoek dat de Hogeschool uitvoerde laat zien dat 24 % van de Nederlandse mkb’ers eind 2024 al duurzaamheidsgerelateerde dataverzoeken ontving van hun afnemers of leveranciers. Bij mkb’ers met meer dan 50 werknemers liep dit op tot 65 procent. De gevraagde data richten zich vooral op milieuaspecten zoals CO2-uitstoot. 

Nieuwe grenzen om onder CSRD te vallen

Mede om deze redenen heeft de EU besloten de criteria om onder de CSRD te vallen te versoepelen. Voorheen moesten bedrijven voldoen aan twee van de volgende drie criteria: minstens 250 werknemers, een jaaromzet van minimaal €40 miljoen, en een balanstotaal van minimaal €20 miljoen. De nieuwe criteria vereisen dat bedrijven gemiddeld meer dan 1.000 werknemers hebben en een jaaromzet van minimaal €50 miljoen of een balanstotaal van minimaal €25 miljoen. Door deze wijziging zal het aantal bedrijven dat onder de CSRD valt in Nederland aanzienlijk afnemen. Momenteel vallen ongeveer 3.300 bedrijven onder de CSRD-vereisten. Na de versoepeling zijn dit er nog ongeveer 660.

De rapportageverplichting is voor deze bedrijven uitgesteld tot 2028, waarin gerapporteerd moeten worden over 2027 (was 2025). Beursgenoteerde bedrijven blijven overigens onder de oorspronkelijke tijdlijn vallen.

Voordelen van de versoepeling

De versoepeling van de CSRD-regels brengt verschillende voordelen met zich mee. Door de vereenvoudiging van de regels worden de administratieve lasten en kosten lager. Concreet betekent het voor wasserijen dat zij minder tijd en middelen hoeven te besteden aan het verzamelen en rapporteren van duurzaamheidsdata.

Ook wordt het minder belastend voor kleine bedrijven. De nieuwe regels zorgen ervoor dat kleinere bedrijven beschermd worden tegen uitvraag van grote hoeveelheden data. Waarschijnlijk zal dit verlopen via een vrijwillig te volgen standaard (VSME). Bedrijven die deze standaard volgen hoeven dan geen extra data te leveren. De uitwerking van deze gedachten moet overigens nog volgen.

Nadelen

Hoewel de versoepeling van de CSRD-regels voordelen biedt, zijn er ook nadelen. Bedrijven die al hebben geïnvesteerd in systemen en processen om aan de oorspronkelijke CSRD-vereisten te voldoen, en nu niet meer hoeven rapporten, moeten een keuze maken wat nu te doen. Ze kunnen stoppen en de investeringen als verloren beschouwen. Ook kunnen ze pauzeren. Maar ze kunnen ook doorzetten in de verwachting dat voldoen aan de CSRD commercieel voordeel oplevert. Maar dat is onzeker.

Een ander nadeel is natuurlijk dat de versoepeling van de regels niet bijdraagt aan het oorspronkelijke doel van de wetgeving: de verduurzaming van de economie. Door de focus te verleggen naar de grootste bedrijven, kunnen kleinere bedrijven minder gestimuleerd worden om duurzame praktijken te implementeren. Dit kan de algehele vooruitgang op het gebied van duurzaamheid vertragen.

Hoge kosten

Veel bedrijven onderschatten de impact en complexiteit van de CSRD-vereisten. Ze beginnen vaak met het verzamelen van gegevens in Excel, maar ontdekken al snel dat ze een gespecialiseerde softwaretool nodig hebben om aan de rapportage-eisen te voldoen. Daarnaast hebben veel bedrijven externe ondersteuning nodig van consultants om de complexiteit van de CSRD te begrijpen en te voldoen aan de eisen. De kosten voor het opstellen van een CSRD-rapportage kunnen variëren, maar voor grotere bedrijven kunnen deze oplopen tot enkele miljoenen euro’s, terwijl kleinere bedrijven enkele tonnen kunnen verwachten.

Impact op de textielverzorgingsbranche

Kortom, voor wasserijen die onder de CSRD vallen, betekent de versoepeling van de regels dat zij minder strenge rapportagevereisten hebben en meer tijd krijgen om aan de wetgeving te voldoen.

Wasserijen die niet direct onder de CSRD vallen kunnen nog steeds te maken krijgen met duurzaamheidsverzoeken van hun klanten of leveranciers. Het is belangrijk voor deze wasserijen om voorbereid te zijn op dergelijke verzoeken en te investeren in verduurzaming, zelfs als dit niet wettelijk verplicht is. Dit kan hun concurrentiepositie versterken en hen helpen om aan de verwachtingen van hun klanten te voldoen. Een handige tip hierbij is om na te gaan of klanten en leveranciers CSRD-plichtig zijn. Zo is beter in te schatten of men vragen kan verwachten, en of de vrijwillige VSME-rapportage zinvol is. ■